مدل کسب و کار C2B، از انواع مدل کسب و کار است که میتواند به صورت کلی طرز تفکر افراد را در رابطه با تجارت تغییر دهد! در این مدل کسب و کار، سازمان یا هر کمپانی که قصد استفاده از این استراتژی را دارد، پول و هزینه خود را بر روی یک کالا، نوع خدمات یا ایده، سرمایهگذاری خواهد کرد. مدل کسب و کار C2B موفق شده است تا مدل سنتی بازاریابی را دگرگون نماید و روشهای نوینی را به جامعه معرفی کند. پیش از اینکه مدل کسب و کار C2B به میان بیاید، محبوبترین و مورد استفادهترین رویکرد، بازاریابی B2C بود. مدل کسب و کار C2B که تحت عنوان رویکرد مشتری به کسب و کار نیز شناخته میشود، امروزه پرطرفدارترین و بهترین شیوه بازاریابی محسوب میگردد. این رویکرد سبب شد تا تمامی کسب و کارها مجبور شوند تغییراتی را در استراتژیهای خود ایجاد نمایند. در ادامه این مقاله از وبسایت تجارت آنلاین همراه باشید تا مدل کسب و کار C2B را کاملا با یکدیگر مورد بررسی قرار دهیم.
مدل کسب و کار C2B چیست؟
این روش بازاریابی و رویکرد تجاری، به عنوان جدیدترین نوع از مدلهای کسب و کار محسوب میشود که بر پایه تجارتهای اینترنتی بنیانگذاری شده است. به بیان ساده، در مدل کسب و کار C2B(Customer to Business) مصرف کننده محصولات و خدماتی را ایجاد و فراهم میکند که در نهایت توسط شرکتهای تجاری به استفاده درمیآیند. همچنین میتوان گفت که این رویکرد تجاری، بر پایه مشارکت مصرف کننده جهت ایجاد راهکارهای متفاوت فعالیت دارد. در مدل کسب و کار C2B، مصرف کننده به گونهای در تولید نهایی محصول نقش خواهد داشت.
نوع دیگری از مدل کسب و کار C2B وجود دارد که در آن، شرکتها در ابتدای کار محصول را تولید نمیکنند؛ بلکه مصرف کنندگان جهت دریافت محصولات و خدمات پیش از هر چیز به کمپانی هزینه پرداخت میکنند و خروجی نهایی را تقاضا مینمایند و در آخر، منتظر دریافت پاسخ از سمت شرکت تجاری میشوند.
تفاوتی ندارد که مصرف کننده و مشتریان، از چه روشی بر تهیه محصول یا عرضه خدمات مورد نظر شرکت تاثیر میگذارند؛ هر نوعی از مشارکت مصرف کنندگان میتواند زیرشاخه مدل کسب و کار C2B محسوب شود. به عنوان مثال؛ اگر مشتری ایده، نظر یا خواستهای در رابطه با محصول مورد نظر خود داشته باشد و آن را به کسب و کار تولیدکننده ارجاع دهد، این مورد میتواند به عنوان ایجاد ارزش برای آن کسب و کار محسوب شود که زیردسته مدل کسب و کار C2B نیز خواهد بود.
مثال دیگری که میتوان در این راستا به آن اشاره کرد؛ زمانی است که مصرف کنندگان با کمپانی تولیدکننده قرارداد میبندند و تعهد میدهند که برای آن کسب و کار تبلیغات غیرمستقیم انجام دهند! این تبلیغات میتوانند از طریق شبکههای اجتماعی، رسانههای مجازی، وبسایت و وبلاگها نیز انجام شوند. نمونه بارز و رایج این مدل کسب و کار C2B، زمانی است که بلاگرهای آرایشی و زیبایی برای محصولات مختلف یک شرکت تولید کننده لوازم آرایش تبلیغ میکنند. برای اینکه شما بتوانید به صورت واضح با این شیوه کسب و کار آشنا شوید، در بخش زیر مثالهای دیگری را نیز شرح دادهایم:
- آشپزی را تصور کنید که علاوه بر کار در رستوران، به تبلیغ برخی از محصولات آشپزی و خوراکی نیز در وبلاگ خود میپردازد. این محصولات ممکن است مربوط به یک شرکت تولید کننده مواد غذایی باشند که برای فرد حقوقی را به ازای این تبلیغات درنظر گرفته است.
- یک وبلاگنویس حوزه فناوری را در نظر بگیرید که به انجام تبلیغات برای شرکتی در این وبلاگ میپردازد و در نهایت، از آن کمپانی سود دریافت میکند.
- برخی دیگر از روشهایی که افراد میتوانند از طریق آن مدل کسب و کار C2B را پیادهسازی کنند؛ شامل تولید محتوا، مدیریت رسانههای اجتماعی، برنامهنویسی یا مدیریت برندهای تجاری است. دلیل این امر نیز، آن است که شرکتهای ارائه دهنده محصولات یا خدمات میتوانند برای انجام امور بازاریابی و دیجیتال مارکتینگ در کسب و کار خود، به آنها مراجعه نمایند.
- مثال بارز دیگر مدل کسب و کار C2B این است که، عکاسان میتوانند تصاویر ثبت شده توسط خود را در برخی از وبسایتهای تجارت الکترونیک، برای فروش به علاقمندان و متقاضیان ارائه دهند.
- یکی دیگر از روشها، این است که افراد میتوانند در رسانههای اجتماعی کسب و کارهای مختلف به پر کردن نظرسنجیها و تبلیغات محصول بپردازند. برخی از شرکتها، در ازای این نظرسنجیها به افراد هزینهای را نیز اختصاص میدهند.
- برخی از فروشگاههای بزرگی که به صورت آنلاین فعالیت دارند، تلاش میکنند تا افرادی را برای تبلیغ محصولات خود استخدام نمایند. البته، بازاریابی کسب و کار برای این افراد به این دلیل اهمیت دارد؛ زیرا آنها فعالیت خود را تنها به صورت آنلاین انجام میدهند و اگر این تبلیغات نباشد، کمتر فردی با کسب و کار آنان آشنا میشود و به آنها اعتماد میکند.
مزایا و معایب مدل کسب و کار C2B
در این بخش قرار است تا به بررسی برخی از مزیتها و عیوب مدل کسب و کار C2B بپردازیم. هر مدل کسب و کار علاوه بر مزایا و امتیازاتی که در اختیار افراد قرار میدهد، ممکن است برخی معایب نیز داشته باشد. در ادامه با ما همراه شوید تا این مزایا و معایب را با یکدیگر بررسی نمائیم.
مزایای مدل کسب و کار C2B
با توجه به اینکه در این مدل کسب و کار مشتریان برای مشاغل مورد نظر به انجام امور بازاریابی میپردازند، میتوان از این طریق اطلاعات مفیدی را بدست آورد. به عنوان مثال؛ میتوان برخی اطلاعات را از کمپین این مشتریان جمعآوری نمود و در نهایت به انجام تحقیقات برای بازار هدف پرداخت و ایدههای تازهای را ارائه داد. یکی دیگر از مزایای این مدل کسب و کار، این است که از استراتژی تبلیغات گرم و کلامی استفاده میکند!
این استراتژی، به عنوان محبوبترین، پرکاربردترین و موثرترین شیوههای بازاریابی محسوب میشود؛ زیرا افرادی که به عنوان مشتری قبلا از محصولات یا خدمات آن شرکت استفاده کرده و رضایت داشتهاند، بهتر میتوانند بر ذهن مخاطبین اثر بگذارند و مشتریان بالقوه را ترغیب به دریافت محصولات مشابه کنند! از این رو، مشتریان به صورت کلی به حرف دیگر مشتریان آن مجموعه بیشتر اطمینان میکنند.
مزیت دیگری که این مدل کسب و کار از آن برخوردار است؛ به این صورت میباشد که مشتریان شانس این را دارند تا محصول یا خدمات قابل ارائه از سمت تولید کننده را، به شیوهای که خودشان بیشتر میپسندند دربیاورند! با توجه به اینکه مشتریان میتوانند همواره در رابطه با ویژگیهای محصولات یا نحوه ارائه خدمات، نظرات خود را بیان کنند؛ این موضوع باعث میشود تا کیفیت کار را با توجه به میل خود افزایش دهند. شرکتهای کوچک و استارتآپها میتوانند از این مدل کسب و کار C2B استفاده کنند تا محصولات خود را در بین مشتریان محبوب سازند و با توجه به نظرات مشتریان خود، محصولات را تولید کنند.
از طرف دیگر، فروشندگان به کمک این شیوه کسب و کار از پتانسیل بالایی برای درآمدزایی به صورت نامحدود برخوردار خواهند بود؛ زیرا، آنها امکان گسترش و ارائه خدمات و محصولات خود را به شرکتهای مختلف خواهند داشت و از این لحاظ، هیچگونه محدودیتی برای آنها تعریف نشده است. همچنین، کمپانیها و تولید کنندگان، قادر هستند تا فروشندگان خود را با توجه به شرایط مالی یا هر شرایط دیگری، اولویتبندی کنند! به عنوان مثال؛ اگر بودجه شرکت مورد نظر برای انجام امور بازاریابی، تبلیغاتی و فروش زیاد نیست، میتوانند فروشندگان از مناطق سطح پایینتری را استخدام کنند که هزینههایشان کاهش پیدا کند.
معایب مدل کسب و کار C2B
همانطور که گفته شد، هر مدل کسب و کار یا شیوه بازاریابی که مزایایی را به افراد ارائه میدهد، ممکن است برخی معایب و کمبودها نیز داشته باشد. به عنوان مثال؛ میتوان گفت که این مدل کسب و کار در ابتدای مراحل اولیه است و امکان دارد که نتواند به اندازه مدلهای دیگر از کسب و کار، پایداری خود را حفظ نماید. با توجه به اینکه مدلهای کسب و کار B2B و B2C طی سالهای طولانی استفاده شدهاند و توانستهاند رضایت کسب و کارها را جلب نمایند؛ این مدل کسب و کار ممکن است نتواند به اندازه آنها دوام بیاورد.
علاوه بر این موضوع، استفاده و بکارگیری این شیوه بازاریابی در طولانی مدت میتواند ریسک بالایی داشته باشد! زیرا سبب میشود تا کمپانی که به یک برند تبدیل شده است و دارای اعتبار میباشد؛ به فروشندگانی متکی گردد که هیچگونه کنترل، نظارت و تاثیر مستقیمی بر آنها ندارد!
جمعبندی مدل کسب و کار C2B
در این مقاله، به بررسی مدل کسب و کار C2B پرداختیم. این مدل کسب و کار بیان میدارد که مشتریان و افراد مصرف کننده محصولات یا خدمات یک شرکت، میتوانند به صورت مستقیم بر کیفیت و نوع خروجی آن شرکت تاثیر داشته باشند! اینکار میتواند از طریق نظرسنجی، تبلیغات، بازاریابی یا غیره انجام گیرد. در نهایت، به بررسی برخی از مزایا و معایب مدل کسب و کار C2B پرداختیم. درست است که این مدل کسب و کار مزایای متعددی همچون؛ برخورداری از تبلیغات و بازاریابی گرم، پتانسیل بالا برای رشد و جذب مشتریان دارد؛ اما این مدل کسب و کار گاها معایبی نیز دارد که یکی از آنها، قرار داشتن آن در مراحل ابتدایی و اولیه است.